Cardousso
Carlina acanthifolia
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Chardousso, Artichaut-de-Ventour, Artichaut-de-mountagno, Soulèu, Roso-de-Jericò.
Noms en français : Carline à feuilles d'Acanthe, Cardabelle.
Descripcioun :La cardousso trachis en basso e mountagno mejano. Se vèi souvènt li gràndi fueio pougnènto, mai pas tant sa flour (coumpausado) que flouris qu'un soulet cop. Es aparado, categourìo LC.
Usanço :Es un manja requist qu'èro proun acampa à passa tèms : "Lou meiour de tout, es quand l'on lei pren que soun jouino, que soun pas filandrouso encaro, on lei manjo crudo, [...] l'on lei coupo en trancho bèn fino... E alor lei gròssi, ma femo lei metié en pot, e quand on lei manjavo, lei farcissié amé de chair à saucisso" (J. Chauvin in O. Madon, op.cit. p. 63). Tanca sus la porto di granjo, servié peréu de baroumètre. La racino èi vertuouso (vèire çai-souto).
Port : Erbo
Taio : 3 à 8 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Carlina
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 10 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Tepiero roucaiouso
- Pinèdo
- Blachiero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Carlina acanthifolia All., 1773
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753